O rodzaju zabezpieczeń obiegów c.o. decyduje przede wszystkim typ instalacji – otwarty lub zamknięty. Jest to bardzo ważne na etapie projektowania instalacji grzewczej bez względu na to, czy będzie ona wykonywana od podstaw, czy też modernizowana.
Zabezpieczenia układu otwartego
Aby prawidłowo zabezpieczyć układ otwarty należy zamontować przelewowe naczynie wzbiorcze łączące instalację z atmosferą. Instalacja będzie wówczas zabezpieczona przed nadmiernym wzrostem ciśnienia wody przy wzroście temperatury. Należy jednak pamiętać, aby naczynie było zamontowane w najwyższym punkcie instalacji c.o. otwartej.
Oprócz tego instalacje c.o. z pompami obiegowymi muszą posiadać zawór różnicowy, który otwiera się między innymi podczas braku energii elektrycznej lub awarii pompy, umożliwiając grawitacyjny przepływ czynnika roboczego. Na przykład zawory różnicowe firmy FERRO cechuje maksymalna chwilowa temperatura pracy wynosząca 110°C przy maks. ciśnieniu 0,7 MPa (7 barów). Kula znajdująca się we wnętrzu zaworu jest wykonana z gumy EPDM.
Ponadto musimy pamiętać, aby kocioł na paliwa stałe był połączony z instalacją c.o. otwartą poprzez zawór trój- lub czterodrogowy, gdyż w układzie otwartym ryzyko wystąpienia korozji jest większe, dlatego źródło ciepła musi być chronione przed zbyt niską temperaturą powrotu.
Zabezpieczenie układu zamkniętego
W układach zamkniętych jako zabezpieczenia obiegów c.o. wykorzystuje się przede wszystkim tzw. naczynia przeponowe.
Naczynia przeponowe FERRO są wyposażone w zawór wstępnego nabijania, komorę powietrzną pod ciśnieniem wstępnym oraz w membranę z kauczuku etylenowo-propylenowego. Oprócz tego na naczynie przeponowe składa się przyłącze wody i wytrzymały zbiornik ze stali głęboko tłoczonej, który dla zapewnienia trwałości jest pokryty powłoką epoksydową.
Ponadto dla prawidłowego zabezpieczenia instalacji c.o. zamkniętej ważne są zawory bezpieczeństwa. Zawory bezpieczeństwa c.o. z oferty firmy FERRO mają nastawy od 1,5 do 8 bar przy maks. temperaturze pracy 110°C.
Zaleca się, aby instalację chroniły dwa zawory bezpieczeństwa. Na zasilaniu montuje się grupę bezpieczeństwa z zaworem, odpowietrznikiem i manometrem, natomiast na przewodzie powrotnym instalowany jest tylko zawór bezpieczeństwa.
Wybierając odpowiednią grupę bezpieczeństwa, trzeba uwzględnić odpowiednie parametry jej pracy. Na przykład grupy bezpieczeństwa z oferty firmy FERRO mają temperaturę pracy 95°C, ciśnienie pracy do 6 barów oraz maksymalną chwilową temperaturę wody 110°C. Na kompletny zestaw składa się belka ze stali o grubości 2 mm, odpowietrznik automatyczny z zaworem stopowym, a także zawór bezpieczeństwa, manometr oraz szybkozłącze do naczynia przeponowego.
Nie można zapomnieć o odpowiednim zabezpieczeniu kotłów na paliwa stałe przed przegrzaniem, co w przypadku układów zamkniętych może przybrać formę wężownicy schładzającej z zaworem jednofunkcyjnym lub zaworu dwufunkcyjnego, dzięki któremu zimna woda jest dopuszczana do powrotu kotła przy jednoczesnym wypuszczaniu wody gorącej. Warto podkreślić, że to drugie rozwiązanie zazwyczaj znajduje zastosowanie w kotłach o większych mocach, gdzie wężownice mogą nie zapewnić odpowiedniej wydajności.
Odpowiednie zabezpieczenie instalacji c.o. systemu zamkniętego trzeba uwzględnić już na etapie projektowania instalacji. Dobór powinien przeprowadzić projektant z właściwymi uprawnieniami, natomiast instalator musi zadbać o wykonanie instalacji zgodnie z projektem i aktualną wiedzą techniczną.
